ΓΚΑΓΚΑΛΗΣ

ΜΗΚΟΣ ΣΚΑΦΟΥΣ: 23.40 m | ΜΗΚΟΣ ΟΜΟΙΩΜΑΤΟΣ: 0,90 m | ΚΛΙΜΑΞ: 1/26 | ΥΛΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: ΠΕΥΚΟ

Ιδιόμορφο Ελληνικό εμπορικό σκάφος από την Μαύρη Θάλασσα, γνωστό ως μαυροθαλασσίτικο.

Έπλεε στα νερά της Μαύρης θάλασσας, αλλά και της Μεσογείου μεταφέροντας κυρίως σιτηρά.

Είxαν πρύμνη με άβακα (καθρέπτη) και έντονη σιμότητα του καταστρώματος, από όλους τους άλλους τύπους στο Αιγαίο.

Ο Φώτης Κόντογλου αναφέρει στο βιβλίο του «Αϊβαλί η πατρίδα μου» ότι … οι γκαγκαλήδες από τη Μαύρη Θάλασσα με γυριστές καμαρωτές πλώρες, ίδιες οι μύτες των Λαζών, μ’ ένα κομμάτι προβιά απάνου στο κοράκι …

Τα Λάζικα καΐκια τα λένε γκαγκαλήδες, επειδή το κοράκι της πλώρης είναι υψηλό και γυριστό σαν κέρατο και γιαυτό τον είπανε γκαγκαλή. Γιατί γκάγκα θα πεί μύτη στα Τούρκικα, μ’άλλα λόγια «μυταράς».
Επίσης υπήρχε η συνήθεια ο καπετάνιος ή πλοιοκτήτης έπερνε επίθετο , το οποίο είχε σχέση με το πλοίο που κυβερνούσε ή ήταν ιδιοκτήτης του.

Στο Λιτόχωρο Πιερίας, υπάρχει παληά ναυτική οικογένεια με το επίθετο Γκαγκαλής. Ενδεχομένως κάποιος πρόγονος της οικογένειας υπήρξε κυβερνήτης ή πλοιοκτήτης αυτού του ιδιόμορφου σκαριού.

Το ομοίωμα είναι πιστό αντίγραφο και βασίστηκε στο σχέδιο του Γάλλου ναυάρχου Paris Ε., έτος 1882.

Το ομοίωμα εκτίθεται στην μόνιμη έκθεσή μου στο Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου.